KINH PHÁP CÚ - PHẨM SONG YẾU

Bài kệ thứ 11

Không chân, tưởng chân thật,

Chân thật, thấy không chân

Chúng không đạt chân thật,

Do tà tư, tà hạnh.

Người dễ mắc phải cạm bẫy, cám dỗ nhất là người vẫn còn giữ sự ích kỉ và tham lam. Khi nhận được một điều gì đó quá dễ dàng, người ta thường quên mất không trân trọng nó. Sự chân thành mà bạn nhận được cũng vậy, đôi khi vì nó quá gần gũi nên bạn nghĩ rằng mình sẽ không bao giờ mất đi chúng rồi để tâm mình nghĩ tới những thứ ở xa xôi hơn. Người khác đôi khi chỉ cần quan tâm, nhẹ nhàng với bạn một chút, bạn đã vội đánh giá cao người ta, tin tưởng rồi sa vào cạm bẫy của kẻ không tốt lúc nào không hay. Vậy là một chút tế nhị, một chút kín đáo và một chút tinh ý đã làm cho bạn ngỡ đó là sự chân thật rồi cuối cùng lại nhận ra chỉ là người ta đã dùng cái đầu thông minh để làm mình buồn thôi. Khi người khác thật sự nghĩ cho bạn và không có một chút tính toán nào, dù họ có thể hiện sự quan tâm ấy một cách không khéo léo hay không được nhẹ nhàng, kín đáo cho lắm, đó vẫn là sự chân thật nhưng đôi khi sự tự ái, vị kỉ lại làm cho bạn quên đi điều ấy để đến khi trải qua nhiều thứ, trở nên trưởng thành hơn, bạn mới hiểu rõ như thế nào là chân thật. Vậy nên thường khi chín chắn hơn rồi người ta mới bắt đầu biết trân trọng những gì mà bản thân đang có và thấy hài lòng với thực tại dù nó như thế nào bởi lúc ấy, họ hiểu đời, hiểu quy tắc của cuộc sống và cũng vì như vậy nên họ trở nên giản dị hơn. Lòng chân thật là sự thể hiện của tính trung thực nhưng đức tính ấy dễ bị mất đi lắm, đôi khi chỉ vì một chút hơn thua là người ta để mất nó. Người mà quen với việc nói dối thì tâm bất tịnh, trí bất thông. Việc nói dối sẽ đẩy bạn vào vòng xoáy của sự luẩn quẩn, che giấu và mù quáng. Bạn luôn phải nghĩ xem làm thế nào để che giấu sự thật, bạn trốn tránh nỗi sợ hãi mà không dám đối mặt với nó. Nói dối sẽ dẫn bạn tới sự tính toán, tranh giành, tự mãn và thậm chí là tàn nhẫn. Không chân thật là vì tâm không sạch, còn vướng tham sân si nên bạn mới mất đi sự nhẫn nại, khiêm nhường. Phẩm hạnh không tốt thì không cách nào sống chân thật được bởi phải thật sự thấu hiểu, ngay thẳng, can đảm và vị tha, bạn mới giữ được sự tinh khiết để đi theo lẽ phải mà sống đúng với đức tính ấy được. Đừng vì một chút cám dỗ của tà hạnh, cũng đừng vì một chút hơn thua, sợ hãi mà quên đi sự trung thực. Thật thà quá là dại dột nhưng chỉ cần thêm sự thấu đáo, sáng suốt vào thì bạn sẽ biết nên ứng xử và suy nghĩ như thế nào cho đúng để sự trung thực sẽ được thể hiện bằng lòng chân thật và làm cho người khác cảm thấy tôn trọng.